Wojewoda Warmińsko-Mazurski w rozstrzygnięciu nadzorczym z dnia 18 stycznia 2016 roku (PN.4131.9.206) stwierdził nieważność zarządzenie nr 130/2015 Burmistrza Miasta Ostróda w sprawie odwołania ze stanowiska Dyrektora Gimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów w Ostródzie. W uzasadnieniu czytamy: Zarządzenie jest niezgodne z obowiązującym stanem prawnym.
Przypomnijmy. Burmistrz Ostródy Czesław Najmowicz wydanym w dniu 24 listopada 2015 r. zarządzeniem odwołał dyrektora Gimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów panią Wiesławę Szczygielską. Termin i tryb odwołania, jak również argumentacja od samego początku budziła wątpliwości, co do zasadności stawianych w niej zarzutów. Burmistrz przekonywał, że to słuszna i potrzebna decyzja, jak mówił zbyt długo zwlekał z odwołaniem dyrektora. Argumentacji burmistrza nie podzielał jednak Kurator Oświaty. Również Wojewoda w wydanym rozstrzygnięciu nie pozostawia złudzeń, co do zasadności zwolnienia ani podstawy prawnej działań burmistrza.
Ponownie działania Burmistrza Ostródy Czesława Najmowicza są określane przez organ nadzoru jako "niezgodne z obowiązującym stanem prawnym". Skoro burmistrz w swych działaniach nie kieruje się przepisami prawa, to czym się kieruje i jakie to może mieć konsekwencje dla samorządu i mieszkańców Ostródy?
W rozstrzygnięciu nadzorczym czytamy:
Zgodnie z art. 38 ust. 1 pkt 2 organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole, może odwołać nauczyciela z tego stanowiska w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty.
Zarzutów Burmistrza Ostródy, uzasadniających odwołanie Pani Szczygielskiej ze stanowiska Dyrektora Gimnazjum nr 1, nie podzielił Kurator Oświaty w wydanej w dniu 10 listopada 2015r. opinii.
W zarządzeniu nr 130/2015 Burmistrz wskazał na następujące przyczyny, uzasadniające odwołanie Pani Wiesławy Szczygielskiej z zajmowanego stanowiska bez wypowiedzenia:
- niewłaściwy nadzór nad działalnością dydaktyczna gimnazjum oraz spadek efektów prowadzonej działalności dydaktycznej;
- niewłaściwe prowadzenie działalności oświatowej, co skutkowało problemami organizacyjnymi oraz spadkiem przyjętych w wyniku rekrutacji uczniów do Gimnazjum nr 1 w Ostródzie;
- brak działań i planów zmierzających do zwiększenia liczby uczniów, poprawienia wyników egzaminu gimnazjalnego i aprobowania takiego stanu rzeczy;
- brak reakcji na wnioski nauczycieli dotyczące poprawy działalności edukacyjnej i oświatowej gimnazjum oraz stwarzanie konfliktów między nauczycielami i dyrektorem, bez podejmowania prób ich łagodzenia, co skutkowało złą atmosferą wśród nauczycieli w szkole oraz brakiem właściwej relacji z dyrektorem;
- niewłaściwa organizacja pracy polegająca na nieuzasadnionym przedłużaniu czasu posiedzeń rad pedagogicznych oraz nieuzasadnionym, niewłaściwym przydziale zajęć dydaktycznych;
- rażące naruszania przepisów Kodeksu pracy i Karty Nauczyciela.
Uzasadniając stwierdzenie dotyczące niewłaściwego nadzoru nad działalnością dydaktyczną gimnazjum oraz spadek efektów prowadzonej działalności dydaktycznej, Burmistrz przywołał sprawozdania sporządzone przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną w Łomży.
Zdaniem organu nadzoru, przedstawione w Zarządzeniu porównanie wyników sprawdzianu uczniów Szkoły Podstawowej nr 1 w Ostródzie i egzaminu uczniów Gimnazjum nr 1 nie upoważniało Burmistrza do podjęcia decyzji o odwołaniu dyrektora szkoły bez wypowiedzenia, zwłaszcza że uzasadnienie nie zawiera W tym zakresie innych dowodów na poparcie tezy o niewłaściwym nadzorze nad działalnością dydaktyczna gimnazjum.
Podobnie organ nadzoru nie podziela argumentu Burmistrza o niewłaściwym prowadzeniu przez Dyrektora Gimnazjum naboru uczniów. Pozostałe zarzuty zawarte w zarządzeniu Burmistrza mogą być rozpatrywane co najwyżej w ramach braku przewidywania przez dyrektora różnych sytuacji, czy też niestarannego działania, nie zaś jako szczególny przypadek uzasadniający jego zwolnienie - czyli działanie w sposób kwalifikowany, wskazane W art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty.
Żadna z wymienionych okoliczności, szczegółowo uzasadnionych w zarządzeniu Burmistrza, nie wyczerpało dyspozycji "przypadków szczególnie uzasadnionych", o których mowa W art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Sprawa odwołania nauczyciela ze stanowiska kierowniczego W czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia była przedmiotem wielu orzeczeń sądów administracyjnych.
Wojewódzki Sąd Administracyjny W Poznaniu w wyroku z dnia 14 marca 2012r. sygn. akt IV SA/Po 1047/11 dokonał analizy wyrażenia "przypadków szczególnie uzasadnionych". Sąd wskazał, że skoro ustawodawca do zwrotu "uzasadniony przypadek" dodał przysłówek "szczególnie", to nie może ulegać wątpliwości, ze art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty położył nacisk na to właśnie określenie, świadomie zawężając zastosowanie przedmiotowej regulacji do sytuacji zupełnie wyjątkowych, nadzwyczajnych i nagłych, kiedy organ prowadzący ma prawo ocenić, czy dalsze kierowanie szkołą lub placówką oświatowa stanowi istotne zagrożenie dla funkcjonowania tych jednostek lub z jakichkolwiek innych, obiektywnie ważnych przyczyn jest nie do przyjęcia. Z kolei Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 grudnia 2014r. sygn. akt II SA/Wa 929/14 uznał, że odwołanie dyrektora szkoły W czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia powinno być ograniczone do sytuacji zupełnie wyjątkowych, nadzwyczajnych, kiedy organ odwołujący ma pełne prawo ocenić, ze dalsze kierowanie szkołą stanowi istotne zagrożenie dla osiągnięcia jej celów lub z jakichkolwiek innych, obiektywnie ważnych względów jest nie do przyjęcia.
W wyroku z dnia 1 września 2010r. sygn. akt 1 OSK 933/10 Naczelny Sąd Administracyjny - wskazując na art. 38 ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty podkreślił, że nie każde naruszenie prawa przez dyrektora jest wystarczające do zastosowania tej formy odwołania, a jedynie takie, które powoduje konieczność natychmiastowego zaprzestania spełniania tej funkcji z uwagi na zagrożenie dla interesu publicznego. Sąd podkreślił, że dla odwołania szefa placówki oświatowej w trybie natychmiastowym W trakcie roku szkolnego nie jest wystarczające stwierdzenie, że naruszył on przepisy ustawy o systemie oświaty, a w szkole, którą zarządzał, pojawiły się nieprawidłowości.
Odwołanie dyrektora musi mieć bardziej konkretne i faktyczne podstawy prawne (podobnie wyrok NSA z 9 stycznia 2002r. sygn. akt SA/Rz 1969/01; wyrok NSA z 2 sierpnia 2012r. syg. akt I OSK 986/ 12).
W świetle obowiązującego prawa i utrwalonego orzecznictwa sądowo-administracyjnego, wydanie przez Burmistrza Miasta Ostródy Zarządzenia nr 130/2015 z dnia 24 listopada 2015r. w sprawie odwołania ze stanowiska Dyrektora Gimnazjum nr 1 im. Polskich Noblistów w Ostródzie było nieuprawnione.
Burmistrz może się odwołać od decyzji Wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie w terminie trzydziestu dni od daty jego otrzymania.
Czytaj również:
Nagłe odwołanie dyrektora Gimnazjum nr 1 - Nowe informacje
AROGANCJA WŁADZY - nie to tylko taki trik?